Το στερνό αντίο στον Γιάννη

Συγκλονισμένη παραμένει η «κιτρινόμαυρη» κοινωνία και ο δημοσιογραφικός κόσμος από τον χαμό του Γιάννη Ξενάκη. Ο Ξενάκης υπήρξε δάσκαλος, συνάδελφος, φίλος, συνοδοιπόρος για πολλούς και ο επικήδειος που συνέγραψε και εκφώνησε ο αδερφικός φίλος του, Κώστας Ξηροκώστας έδειχνε το μέγεθος του ανδρός. «Όταν την Πέμπτη το απόγευμα, στο σταθμό των λεωφορείων, λίγο πριν ξεκινήσω για Βόλο, ολοκληρώναμε τη συνομιλία μας –μια ακόμη από τις συχνές, μακράς διαρκείας, τηλεφωνικές μας συνομιλίες– με την ευχή σου «άντε, καλό ταξίδι» και το αμοιβαίο «θα τα πούμε», δεν θα μπορούσα να διανοηθώ ότι αυτό το «θα τα πούμε», θα ήταν αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Κι ότι η δική μου ευχή για «καλό ταξίδι» θα σήμαινε αυτό που σημαίνει τώρα. Γιατί αυτό που συμβαίνει τώρα, αγαπημένε μου φίλε Γιάννη, αυτό που συνέβη το πρωί της Παρασκευής, ήταν αναπάντεχο, αποκρουστικό, βίαιο, άδικο. Χίλιες φορές άδικο. Έτσι ξαφνικά, έτσι σοκαριστικά, θα πρέπει να δεχθούμε την τεράστια, αβάσταχτη, βασανιστική απώλειά σου, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε χωρίς την πολύτιμη παρουσία σου. Γιατί, στ’ αλήθεια, η παρουσία σου ήταν πολύτιμη, πρώτα απ’ όλα για την υπέροχη οικογένειά σου, τις τρεις γυναίκες του σπιτικού σου, αλλά και τους γονείς σου που θα πρέπει να νιώθουν περήφανοι για το παιδί που μεγάλωσαν και τον άνθρωπο που παρέδωσαν στην κοινωνία.

Δεν θυμάμαι τι είπα και δεν είπα στο τηλέφωνο, όταν το έμαθα. Δεν θυμάμαι ποιούς κάλεσα, ποιοί με κάλεσαν. Θυμάμαι μόνο, θλιβερή έκπληξη, σπασμένες φωνές, λυγμούς.

Και σίγουρα θυμάμαι αυτά που λέγαμε, αυτά που κάναμε, αυτά που μοιραζόμασταν, εδώ και τρεις δεκαετίες. Άλλα σημαντικά και καθοριστικά, άλλα μικρά και καθημερινά.

– Το φθινόπωρο του ’82 που ήρθες στον «Φίλαθλο» να δοκιμαστείς. Από την πρώτη στιγμή, και εσύ και ο άλλος καλός μας φίλος που έφυγε πρόωρα, ο Κώστας ο Αναστασόπουλος, λάμψατε, δείξατε τη μεγάλη αξία σας.

– Λίγο αργότερα, και για πολλά χρόνια, στην «Ελευθεροτυπία», τη μεγάλη σου αγάπη. Που έμελλε να γίνει –όπως πολλές μεγάλες αγάπες– μεγάλη πληγή. Από τότε, τέλη δεκαετίας του ’80, αρχίσαμε να «δενόμαστε». Ίσως και εξαιτίας της κοινής μας παρουσίας όχι μόνο στην Κολοκοτρώνη και στη Μίνωος, αλλά και στη Νέα Φιλαδέλφεια, για την άλλη μεγάλη μας αγάπη, την ΑΕΚ.

– Οι πρώτες εκτεταμένες συζητήσεις, την εποχή των τριών πρωταθλημάτων, του Τσάμπιονς Λιγκ, της επόμενης περιόδου. Θυμάμαι τότε που μου είχες εξομολογηθεί, ότι ένα δώρο που είχατε δεχθεί σε μια συνάντηση, παραήταν ακριβό και έπρεπε να επιστραφεί, όπως και έγινε. Τότε που αρχίσαμε να κάνουμε παρέα, μαζί και με τις Ρούλες μας. Τότε που ταξιδέψαμε μαζί με την αποστολή στο Παρίσι, παρέα με τον Αλέκο και τη Γιάννα, τις μέρες που με τον κυρ Γιώργο στήναμε τον «ΑΕΚτζή». Μ’ εκείνη τη μνημειώδη, κοινή μας συνέντευξη του αγαπημένου σου –και λόγω Αλεξανδρούπολης– Ντέμη, που γέμισε τρεις σελίδες εφημερίδας, χωρίς κανένας να καταλάβει ότι τη γράψαμε από μνήμης, αφού είχε χαλάσει το κασετοφωνάκι που χρησιμοποιούσες. Και την επόμενη σεζόν, στον «Δικέφαλο», με τα βράδια στο σαλόνι της Σοφίας, παρέα με τον Κώστα, μερικές φορές και τον ίδιο τον Ντέμη, παρέα σε στέκια, με τα παιδιά του ρεπορτάζ της ΑΕΚ, που σ’ εκτιμούσαν και σε σέβονταν, ήδη από καιρό.

– Αλλά η έδρα μας ήταν πάντα η «Ελευθεροτυπία». Του Κίτσου Τεγόπουλου, του Σεραφείμ Φυντανίδη και –στο τμήμα σου, το αθλητικό– του Φίλιππου Συρίγου. Άπαντες αείμνηστοι. Με το καινοτόμο «Έξτρα Σπορ» που μαζί ξεκινήσαμε, με τη βοήθεια και του αξέχαστου Κώστα Τσόγκα. Ακόμη θυμάμαι το τηλεφώνημά σου, παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2000, που μου ανήγγειλες τον χαμό του.

– Η «Ελευθεροτυπία», με τα μεγάλα θέματα και τα αξεπέραστα ρεπορτάζ σου. Τότε που με ρωτούσαν κοινοί φίλοι, ρεπόρτερ ΑΕΚ σε άλλες εφημερίδες, μήπως έχει ο Ξενάκης καμιά «βούλα», δηλαδή, καμιά καλή είδηση, που εκείνοι δεν θα είχαν. Αλλά και τις μεγάλες αποστολές, όπως στο Μουντιάλ της Γερμανίας, που είχαμε συναντηθεί, εσύ για τη δουλειά σου κι εγώ για να γνωρίσω κάτι λίγο από τη χώρα που γεννήθηκες.

– Κι αργότερα, όταν ανέλαβα την ευθύνη του «Enet», της ηλεκτρονικής «Ελευθεροτυπίας», και στάθηκες δίπλα μου, συμβάλλοντας καθοριστικά στο να εδραιωθούμε στην πρώτη θέση των ειδησεογραφικών ιστοσελίδων. Τότε που χειριστήκαμε μαζί –μέσα από διαφορετικές προσεγγίσεις, συχνά και με έντονες διαφωνίες– το μεγάλο θέμα με τα «στημένα» και τους υποβιβασμούς ομάδων, η μία της πατρίδας μου. Διαφωνίες που, όμως,  επιβεβαίωσαν μια αμετάκλητη σχέση βαθιάς αλληλοεκτίμησης και αληθινής φιλίας. Γιατί, στις έντονες διαφωνίες, αν θέλει κανείς, μπορεί να διακρίνει όχι μόνο το εύρος και την ποιότητα των επιχειρημάτων αλλά και την παθιασμένη αναζήτηση του πιο σωστού. Με ειλικρίνεια, με ανιδιοτέλεια και προπαντός με εντιμότητα.

Ας μου συγχωρηθεί εδώ, μια παρότρυνση: Αυτοί που συχνά πυκνά μιλάνε για «αλήτες, ρουφιάνους, δημοσιογράφους», ας έχουν κατά νου, ότι πολλοί συνάδελφοι έχουν αποδείξει πως αξίζει να εξαιρεθούν από αυτή τη χλεύη. Και ότι στην πρώτη γραμμή αυτών των εξαιρέσεων ήταν, είναι και θα είναι ο Γιάννης Ξενάκης!

– Στο «Enet», δεν προλάβαμε να κάνουμε, όλα όσα σχεδιάζαμε. Διότι, στο μεταξύ άρχιζε η μεγάλη περιπέτεια της «Ελευθεροτυπίας». Με τη στάση πληρωμών, τις συνελεύσεις στον 6ο, τα ατέλειωτα πηγαδάκια, την ενημέρωση από τους δικηγόρους, το άρθρο 99, τις αγωγές. Και λίγο μετά, την απόπειρα επανέκδοσης, με σένα να κρατάς υποδειγματικά το τιμόνι –πλέον– του αθλητικού τμήματος. Την απόφαση για πτώχευση, τις αναγγελίες, τον δικαστικό μαραθώνιο. Και πάντα να με ρωτάς, πώς τα βλέπω. Αλλά και να μου υποδεικνύεις, τί να κάνω, τί να αποφύγω, πώς να χειριστώ ορισμένα θέματα. Κι εγώ συνήθως να σε εγκαλώ γι αυτό και να σου λέω ότι δεν αξίζει να στενοχωριέσαι τόσο, αφού αυτό που έχει σημασία δεν είναι η αναπόληση μιας εποχής, ούτε η απόπειρα αναβίωσης καταστάσεων, αλλά η διεκδίκηση αυτών που δικαιούμαστε.

– Τα τελευταία χρόνια, στα μακράς διαρκείας τηλεφωνήματα, αλλά και στις αραιωμένες –λόγω οικονομικής στενότητας– εξόδους μας, εκτός από την ΑΕΚ, με τη δική της περιπέτεια, το νέο της ξεκίνημα, το γήπεδο, τις μεταγραφές, την επάνοδο εκεί που ανήκει, τις ποδοσφαιρικές εξελίξεις, εγχώριες και διεθνείς, είχαμε –δυστυχώς– πολύ μεγαλύτερες έγνοιες, αγωνίες, ανασφάλειες. Κρίση, ανεργία, περικοπές. Η δική μας περιπέτεια, δεμένη με την περιπέτεια της χώρας. Μνημόνια, εφαρμοστικοί νόμοι, λαός στις πλατείες, πολιτικές αλλαγές με την Αριστερά σε πρωτόγνωρους ρόλους, διαπραγματεύσεις, capital control, νέες συμφωνίες, αλλαγές στα ασφαλιστικά, στις συντάξεις, στα δάνεια. Και πόσο επηρεάζουν όλα αυτά τις οικογένειές μας, το αύριο των παιδιών μας. Το επαγγελματικό μέλλον της Άρτεμης και της Έλλης, τις σπουδές της Ζέφης, το πως μπορεί να συνδυάσει δουλειά και ποδόσφαιρο ο Άκης. Πράγματα που συζητούσαμε κι εκείνη την Κυριακή του Ιούλη, που βγήκαμε με τον Σπύρο και τη Φόνη, πράγματα που κουβεντιάζαμε και την Πέμπτη, λίγες ώρες πριν το μοιραίο. Πράγματα που αφήνουν σημάδια στις καρδιές μας.

Μόνο που στη δική σου καρδιά, καλέ μου Γιάννη, αυτά τα σημάδια ήταν –φαίνεται– πιο βαθιά. «Μεγάλη καρδιά ο Γιάννης» έλεγαν όσοι σε γνώριζαν. Ναι, ήσουν μεγάλη καρδιά. Ανίκανη να προδώσει τον οποιονδήποτε, εκτός ίσως από τον κάτοχό της. Αλλά, έστω κι έτσι, αυτή η καρδιά είναι που δεν θα ξεχαστεί. Αυτή η καρδιά είναι που μέσα μας θα παραμένει ζωντανή, που θα χτυπά πάντα στις δικές μας καρδιές, για όσο χτυπούν κι εκείνες.

Γιάννη μου, καλή ανάπαυση…».

• ΑΕΚ
• ξενάκης