Πέρασα πολλά, για να έρθω ως εσένα

Δεν συνηθίζω να μπαίνω σε μπασκετικά μονοπάτια. Έχω γράψει πολλές φορές, πως το μπάσκετ έχει αλλάξει τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια, που πρέπει να είσαι επιστήμονας του είδους, για να μπορέσεις να κάνεις αγωνιστικές αναλύσεις. Να μάθεις ότι το πικ εν ρολ δεν είναι μαγαζί στην Γλυφάδα, να σιγουρευτείς πως το χεντς άουτ δεν είναι μέταλ συγκρότημα και γενικώς μια μπερδεψούρα. Στην εποχή του Αριδά και του Κουντουράκη, όλα ήταν πιο απλά και πιο αγνά. Τώρα αφήνω τις αναλύσεις στον Καζαντζόγλου, ο οποίος στα γεράματα θέλει να παραστήσει τον Χάβλιτσεκ.

Τέτοια μέρα σαν τη σημερινή όμως, είναι αδύνατον να μην γράψω για μπάσκετ. Καταρχάς διότι έστω και αν έχουν περάσει 20 ολόκληρα χρόνια από εκείνο τον τελικό στην Λοζάννη, τον θυμάμαι σαν να ήταν χθες. Και δεν φημίζομαι καθόλου για το ισχυρό μνημονικό μου. Όμως εκείνο το ταξίδι, εκείνος ο τελικός, εκείνη η κούπα, σήμαινε πολλά.

Σήμαινε πολλά φυσικά και πρώτα απ’ όλα για τον σύλλογο. Δεύτερη ευρωπαϊκή κούπα, ήταν μια πολύ μεγάλη υπόθεση. Όμως εκείνος ο τελικός και εκείνος ο ευρωπαϊκός τίτλος στην Λοζάννη, ήταν και η δικαίωση μιας ολόκληρης γενιάς κόσμου της ΑΕΚ. Μιας γενιάς, που ακόμα και σ’ εποχές που ο «βασιλιάς» ποδόσφαιρο σάρωνε τα πάντα και έδινε κούπες στον σύλλογο, που το μπάσκετ ήταν στριμωγμένο κάπου ανάμεσα στις συμπληγάδες του Άρη του Γκάλη και του ΠΑΟΚ του Φασούλα και μετά του ΟΣΦΠ και του ΠΑΟ, δεν το εγκατέλειψαν ποτέ.

Μεγαλώσαμε βλέποντας του Μοϊκανούς και ακούγοντας ιστορίες για τον Αμερικάνο και τον Τρόντζο. Στα δικά μας μάτια, ο Γκέκος ήταν ένας σούπερ σταρ. Ο δικός μας Γκάλης και ας μην στηνόταν ολόκληρη η Ελλάδα τις Πέμπτες μπροστά στις τηλεοράσεις για να τον δει. Μας αρκούσε που ήταν δικός μας και που είχε βάλει εκείνο το τρίποντο στο Μόσχος στην εκπνοή και είχα βρεθεί χωρίς να το καταλάβω πέντε σειρές πιο κάτω από εκεί που καθόμουν. Πιθανολογώ κουτρουβαλώντας.

Τουλάχιστον μια ολόκληρη γενιά, μεγάλωσε και ανδρώθηκε μόνο με τον μύθο της… καλλιμαρμαρωμένης (που έγραφε και ο Φαίδωνας), ζούσε με εφήμερες χαρές που έδιναν παίκτες τύπου Ντάνι Βρέινς ή αργότερα Τόνι Γουάιτ, «φτιαχνόταν» με την σηκωμένη γροθιά του Λανέ μετά από κάθε καλάθι και περίμενε. Περίμενε την δική της στιγμή.

Θυμάμαι να βλέπουμε τον Άρη να πηγαίνει σε φάιναλ φορ, τον ΠΑΟΚ να σηκώνει ευρωκούπα, τον ΠΑΟ και μετά τον Ολυμπιακό να κατακτούν ευρωπαϊκά και δεν το χώραγε ο νους πως μπορεί η ΑΕΚ να λείπει απ’ όλο αυτό. Ξέρετε κάτι; Το εμείς το κάναμε πρώτοι ως προς τις ευρωπαϊκές κούπες, μας κρατούσε, αλλά δεν αρκούσε. Στην πραγματικότητα όλοι ανυπομονούσαμε γι αυτό που έγινε στην Λοζάννη πριν από ακριβώς 20 χρόνια. Και η αφεντιά μου πολύ περισσότερο, καθώς σ’ εκείνο το τρίποντο του Πρέλιεβιτς (αυτό που έκανε μελιντζανή τον Ομπράντοβιτς) στην Βαρκελώνη, δεν μπορούσα να είμαι παρών καθότι φαντάρος. Άλλωστε τελικώς δεν είχε έρθει και η κούπα.

Η Λοζάννη, ο τελικός με την Κίντερ και η κατάκτηση της ευρωπαϊκής κούπας, ήταν πραγματικά η δικαίωση μιας ολόκληρης γενιάς. Και αυτό, μέσα στην μέθη των πανηγυρισμών, μπορούσαμε να το αντιληφθούμε πολύ περισσότερο, όλοι όσοι βρεθήκαμε εκεί. Εξάλλου όλη αυτή η λάβα της προσδοκίας γι αυτή την δικαίωση, ξεχείλιζε από τον κόσμο της ΑΕΚ, καθ’ όλη την διάρκεια του τελικού. Εικόνες εκατοντάδες, όλες περνάνε ακόμα και τώρα, 20 χρόνια μετά, μπροστά από τα μάτια μου. Κρατώ μια εικόνα μόνο και θα καταλάβετε ακριβώς τι εννοώ.

Οι οπαδοί της Κίντερ στις κερκίδες ήταν περισσότεροι απ’ αυτούς της ΑΕΚ.  Απολύτως λογικό, καθότι η απόσταση της Μπολόνια με την Λοζάννη ήταν τέτοια, που το ταξίδι γινόταν πολύ εύκολα και οδικώς. Αντιθέτως από την Αθήνα ήθελε αεροπλάνο για την Ελβετία και απαιτούσε μηνιάτικο συν τσοντάρισμα από γονική παροχή. Οι Ιταλοί ήταν περισσότεροι, αλλά ακουγόντουσαν πολύ λιγότερο. Κάποια στιγμή, θαρρούσες πως είχαν σωπάσει εντελώς. Η πλευρά της εξέδρας με τους οπαδούς της ΑΕΚ, ήταν σαν να έχει καβαλήσει σεισμογράφο στην Ιαπωνία πριν το τσουνάμι. Και κάποια στιγμή το μάτι μου έπεσε σε δυο οπαδούς της Κίντερ. Είχαν καθίσει στην θέση τους, δεν φώναζαν καθόλου για την ομάδα τους και τους είχε παρασύρει τόσο πολύ το τραγούδι των ΑΕΚτζήδων, που κουνούσαν το κεφάλι τους στον ρυθμό των συνθημάτων. Πως λοιπόν θα μπορούσε, να μην είχε έρθει εκείνη η κούπα; Πως;

Θα μπορούσα να γράφω με τις ώρες για εκείνον τον τελικό στην Λοζάννη. Όμως κάνω μια απότομη στροφή. Αφού καταπιάστηκα με τα μπασκετικά, υπάρχει και κάτι άλλο. Η μπασκετική ΑΕΚ έχει περάσει χρυσές εποχές, αλλά έχει περάσει και μαύρες.  Η κατάμαυρη, ήταν αυτή του υποβιβασμού, πριν από εννέα χρόνια. Μάλιστα ήταν Μεγάλη Τετάρτη. Είχε κερδίσει τον Πανιώνιο στα Λιόσια, αλλά δεν της ήταν αρκετή εκείνη η νίκη, διότι την ίδια στιγμή κέρδιζε και ο Ηλυσιακός. Το μόνο που προσδοκούσε, το μόνο που… παρακάλαγε εκείνη η ομάδα, ήταν να μην κερδίσει ο Ηλυσιακός. Απολύτως τίποτε άλλο. Δεν πίεζε να σταματήσει το πρωτάθλημα και να μπει παύλα, δεν παρακάλαγε να γίνει αναδιάρθρωση για να ξεκινήσει η επόμενη σεζόν μ’ όσες ομάδες χρειαζόταν για να μπορέσει να παραμείνει.

Βίωσε την χειρότερη στιγμή στην ιστορία της, με αξιοπρέπεια. Με πολύ πόνο, πολύ ζόρι, πολύ δάκρυ. Αλλά με αξιοπρέπεια. Γκρεμίστηκε στα τάρταρα, χωρίς να επιχειρήσει να «πιαστεί» από πουθενά, με τίμημα να τσαλακωθεί αυτή η αξιοπρέπεια. Και μη νομίσετε ούτε στιγμή πως δεν θα μπορούσε. Ακόμα και στην χειρότερη κατάστασή της, η ΑΕΚ έχει δύναμη. Τεράστια δύναμη. Μπορούσε και τότε να ψαχτεί για να ασκήσει πίεση. Να επιχειρήσει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για να αποφύγει το μοιραίο. Δεν το έκανε. Κατρακύλησε με αξιοπρέπεια μέχρι τον πάτο. Και φυσικά με την ίδια αξιοπρέπεια σηκώθηκε, επέστρεψε και είναι και πάλι στην θέση της, δυνατή και κατακτά τίτλους. Όπως της αρμόζει. Και περήφανη.

Θα μου πείτε, πως σου ήρθε τώρα, σε μια τέτοια μέρα, όλο αυτό; Είναι βλέπετε η περιρρέουσα ατμόσφαιρα των τελευταίων ημερών και οι ζυμώσεις που γίνονται για το πώς και αν θα τελειώσει το φετινό πρωτάθλημα στο μπάσκετ. Παρατηρώ πιέσεις, παρασκηνιακές διεργασίες, μαγειρέματα και μεθοδευμένη προσπάθεια να χρησιμοποιηθεί η πανδημία του ιού, ως σωσίβιο. Τα παρατηρώ όλα αυτά και απλώς κάνω… συγκρίσεις.

• ΑΕΚ
• κίντερ μπολόνια
• λοζάνη